Juli 2023 | Blog | Leestijd: 2 minuten 

Op de plek van de voormalige NDSM-werf verrijst een stedelijk blok met woningen, winkels, kantoren en een flinke parkeergarage. “Deze opgave zien we steeds vaker”, vertelt Jeroen Atteveld, architect en partner bij architectenbureau heren 5 dat het ontwerp maakte voor dit nieuwe stukje Amsterdam-Noord. “Om de wijk autoluw te houden, worden alle vervoersmiddelen binnen de rooilijn geparkeerd: auto’s en fietsen. De hiervoor benodigde ‘mobility hub’ heeft een volwaardige plek in het plan gekregen.” De gevel van dit huis voor twee- en vierwielers kreeg een bijzondere gevel van MD Strekmetaal. “Met een letterlijk gouden biesje”, lacht de architect.

De stedenbouwkundige opgaven zijn aan het veranderen. Heren 5 architecten publiceerde onlangs het handboek ‘Superplinten’, een onderzoek in opdracht van de gemeente Amsterdam. Jeroen Atteveld: “Stedelijke blokken hebben de toekomst, maar de stad moet wel leefbaar blijven. Je spreekt dan over meervoudig ruimtegebruik, biodiversiteit en gebouwen die kunnen meespelen in de circulaire bouweconomie. Het boek Superplinten gaat over de leefbaarheid van de stad, op en boven straatniveau.”

Het ontwerp en de uitwerking van de parkeergarage in het plan BinnenDok sluit aan bij veel van deze thema’s: het is een droog gemonteerde constructie met een geventileerde gevel van MD Strekmetaal boven een multifunctionele plint die is uitgevoerd met metselwerk. Het plan geeft ruimte aan auto’s en fietsen, maar heeft ook een ontmoetingsruimte op het dak en is voorzien van elementen met levend groen.

Transparant

“Het plan BinnenDok is geplaats in een orthogonale structuur”, vertelt de architect. “De parkeergarage is op een van de hoeken geplaatst: daar waar er uitzicht is op de monumentale lasloods. In de gevel hebben we dat geaccentueerd met een balkon.” De gevel van de parkeergarage kreeg een vrij rigide grid. “Om het vlak te breken hebben we ingrepen gedaan. Verticale louvres, een overstek, een balkon en een pergola op het dak. De hoek heeft een ronding. We vonden het heel belangrijk om de connectie vanuit binnen met buiten te houden, daarom is de gevel zo transparant mogelijk.”

Geleding en beweging

De hoek met de parkeergarage geeft het meest dynamische gevelbeeld van het blok. Jeroen lacht: “Het liefst hadden we de gevel letterlijk bewegend gemaakt, maar dan stuit je op veel praktische en financiële drempels. Nu is er de suggestie van beweging met de louvres en heb je na zonsondergang de dynamiek van het licht door de koplampen van de inrijdende auto’s.” De architecten hebben gestudeerd op het thema lichtoverlast: de richting van het strekmetaal is aangepast om de omwonenden zo min mogelijk direct inschijnend licht te laten ervaren.

Jeroen: “Het grid loopt overal door, maar we hebben gespeeld met maaswijdten van het strekmetaal en de grootte van de panelen. Er zijn vier verschillende maaswijdten toegepast, waardoor er toch een gelaagdheid is in de gevel. Het lagere deel is meer gesloten: de formaten van de panelen aan de bovenrand zijn het kleinst , maar de transparantie neemt naar boven toe.” De luchtdoorlaat varieert van 69% tot 85%.

Goud dat er blinkt

Er is veel overleg geweest met de engineers van Metadecor in de ontwikkelingsfase van de gevel. In samenspraak is de keuze gemaakt voor de verschillende typen MD Strekmetaal en is het besluit genomen om het strekmetaal een kwartslag te draaien. Door deze beslissing was een meer stabiele constructie mogelijk op het ruim opgezette grid en was de afscherming van het licht van binnen naar buiten ook beter. De frames met strekmetaal zijn geanodiseerd in de kleur AluGold01. “Een letterlijk gouden biesje”, legt Jeroen lachend uit. “Het rigide grid, het aluminium strekmetaal, de detaillering: het is allemaal tamelijk industrieel, in een verwijzing naar de geschiedenis van de plek. BinnenDok wordt nu een fijne woonomgeving, dus mag het ook een luxe uitstraling hebben.”

Project BinnenDok in Amsterdam-Noord is momenteel in uitvoering. Het blok met woningen, winkels en parkeerruimte is ontworpen door Heren 5 architecten. De parkeergarage is een opdracht van Binnendok Ontwikkeling BV (G&S&).