De zon is essentieel én onverbiddelijk. Ze brengt licht en warmte, maar wanneer ze intens en opdringerig is, maakt ze ruimtes onbewoonbaar. Logisch om deze constante factor die bepaalt hoe we leven, bewegen en ontwerpen standaard als uitgangspunt mee te nemen in architectuur, toch? Ontmoet SOMBRA: ’s werelds eerste paviljoen met lucht-aangedreven dynamische zonnewering! Dit prototype verkent hoe het licht van de zon – en de afwezigheid daarvan – ruimte definieert. En hoe architectuur vervolgens dynamisch kan reageren op deze omstandigheden.

Door de stijgende temperaturen en klimaatverandering is beschutting tegen de zon niet langer een secundaire zorg maar een noodzaak geworden om bewoonbare stedelijke ruimtes te creëren. De traditionele oplossing om de zon volledig buiten te houden en het binnenklimaat kunstmatig te controleren is gebrekkig, verbruikt meer energie dan het bespaart en legt ruimtelijke grenzen op tussen binnen en buiten. We hebben oplossingen nodig die een zorgvuldige balans vinden, zowel onderdak en bescherming bieden als licht en lucht vrij laten stromen.

Een architectonisch experiment in dynamische en duurzame beschutting

SOMBRA is een levend, ademend systeem dat zich aanpast aan de zon. Het paviljoen biedt onderdak en bescherming tegen de zon, maar werkt er ook mee samen. Aangedreven door de lucht, zonder elektriciteit, is het een zero-emissie-aanpak voor het reguleren van licht, warmte en ventilatie. De huid van het paviljoen, ontwikkeld met Airshade Technologies, bestaat uit beweegbare aluminium elementen die zonlicht filteren en een voortdurend veranderend patroon van schaduw en licht creëren.

Om de krachtige aanwezigheid van de zon te eren, volgt de vorm van het paviljoen het pad van de zon op 35°12.6′N 24°54.6′E. Een punt tussen Venetië (de locatie van de Biënnale waar SOMBRA in première gaat) en Dubai (de volgende expositielocatie). Daarmee is het naast een beschermend onderdak ook een kunstvorm geworden – een architectonisch experiment in dynamische en duurzame beschutting.

Een manifest: de toekomst van gevels

SOMBRA is een manifest. Het daagt architecten, ingenieurs en ontwerpers uit om na te denken over beschutting, materiaalgebruik en energie-efficiëntie, en toont aan hoe gevels niet alleen multifunctioneel kunnen zijn, maar ook responsief en mooi. Dit manifest heeft als doel de volgende generatie gebouwen te inspireren: gevels die ademen, interactie aangaan en zich aanpassen. Dit is architectuur die de zon omarmt. Niet als een tegenstander, maar als een samenwerkingspartner.

De partners van SOMBRA

SOMBRA is geïnitieerd door Metadecor, Airshade Technologies en Alumet (anodiseren) en vandaaruit doorgegroeid tot een samenwerking tussen toonaangevende experts die het manifest mede uitdragen: MVRDV (architectuur), Van Rossum - Raadgevend Ingenieurs (constructie), ARUP (werktuigbouwkunde en zonlichtstudies), Kersten (buigen) en het AMOLF Institute (aandrijving door ‘soft robotics’).