Over de Champions League en trapveldjes
Door Caroline Kruit, International Business Developer voor Metadecor
Bij Metadecor maken we (lees: engineeren, produceren, assembleren en installeren) spraakmakende gevels over de hele wereld. En plafonds, schermen en meer. Zelf blijven we daar meestal nogal nuchter over. Ja, we hebben een innovatief paviljoen bij de Architectuur Biennale in Venetië neergezet. We zijn bezig met unieke gevels in Europa, een gouden pergola in de US … Maar we maken ook met hetzelfde vakmanschap en oog voor detail een bescheiden ombouw voor een stoffendepot in MD Strekmetaal.
‘Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd.’ Dat gezegde kan je in de gevelbouw op heel veel verschillende manieren opvatten. Het kan gaan om de schaalgrootte van projecten, de complexiteit of juist kleine details als schroefjes (in de kleur van het paneel dat opgehangen wordt). Potentiële opdrachten die bij ons binnenkomen, moeten passen bij de manier waarop we werken. Maken we bijzondere dingen? Jazeker! Maar we maken ook ‘gewone’, heel keurige gevels. Niet alles is te zien op nieuwssites en social media. Of op een beurs.
Presentatie over SOMBRA op 7 mei 2025 tijdens Future Facade in Utrecht. Links Nikola Znaor (Airshade Technologies), rechts Caroline Kruit en Martin Elslo (Metadecor).
Future Facade, Biënnale Venetië
Week 19 van het jaar 2025 was voor Metadecor wel een heftige. Een beurs in Utrecht én een opening (en wat voor opening: de Biennale!) in Venetië, een flink aantal projecten in een spannende fase van assemblage en uitvoering, nieuwe opgaven en intensieve acquisitietrajecten. En dat allemaal in vier dagen (en een beetje) tijd. Om dan met de voetjes op de grond te blijven en onze gebruikelijke nuchterheid te behouden, is wel een uitdaging.
Op de (nieuwe) beurs Future Facade in Utrecht (7 en 8 mei 2025) lieten we op de stand patronen in aluminium en staal zien. In de Maze of Innovations toonden we een stukje vernuft en schoonheid van het paviljoen SOMBRA, dat we voor een expositie in Venetië in samenwerking met een topteam van bedrijven ontwikkelden. Innovatie, unieke gevels, slimme bouwtechniek: dat waren de belangrijkste onderwerpen van gesprek.
Impressie van de opening van SOMBRA in Marinaressa Giardini in Venetie (8 – 10 mei, 2025).
Champions League
Met de opening van SOMBRA (op 10 mei 2025) stonden we opeens in de finale van de Champions League: de reacties op het paviljoen in Venetië – en de publicaties die in de week erna verschenen op grote platforms – vertelden ons dat we echt iets unieks hebben neergezet. Norman Foster ontwikkelde met Porsche een pier in de Arsenale, MVRDV maakte met Metadecor een paviljoen in de Marinaressa Giardini. Weg met de Hollandse nuchterheid: dit is een huzarenstukje!
De aanjagers van SOMBRA: Nikola Znaor (Airshade Technologies) en Caroline Kruit (Metadecor).
De samenwerking met startup Airshade Technologies was het begin van ons SOMBRA-avontuur. Met de partijen die bij het initiatief aansloten (Alumet, MVRDV, ARUP, Van Rossum Raadgevend Ingenieurs, AMOLF Instituut en Kersten Group) hebben we het project naar een absurd hoog niveau getrokken. Zowel het proces als het resultaat geven veel positieve leermomenten, die we weer mee kunnen nemen naar een volgend uitdagend project.
Een gewoon potje voetbal
‘Thuis’ in Kampen kijken we terug op een week van uitersten. De opbouwende gesprekken op de beurs, de goede ontvangst van SOMBRA, de gebruikelijke dynamiek van een middelgroot bouwbedrijf. De verjaardag van vier (!) collega’s. De oplevering van het Bedrijfsstoffeneiland van Plus Ultra in Utrecht – een bescheiden project met panelen van MD Strekmetaal - een omheining, eenvoudig en mooi gemaakt. Ook dát is iets om trots op te zijn. Samen maken we spraakmakende gevels. Samen kunnen we meer dan we soms zelf denken. Die arena en het trapveldje: Metadecor speelt op allebei. Voetbal blijft voetbal 😉.
Het grondstoffendepot van Plus Ultra in Utrecht met MD Strekmetaal, opgeleverd in week 19, 2025.
SOMBRA – Een ode aan de zon, een manifest voor schaduw
De zon is essentieel én onverbiddelijk. Ze brengt licht en warmte, maar wanneer ze intens en opdringerig is, maakt ze ruimtes onbewoonbaar. Logisch om deze constante factor die bepaalt hoe we leven, bewegen en ontwerpen standaard als uitgangspunt mee te nemen in architectuur, toch? Ontmoet SOMBRA: ’s werelds eerste paviljoen met lucht-aangedreven dynamische zonnewering! Dit prototype verkent hoe het licht van de zon – en de afwezigheid daarvan – ruimte definieert. En hoe architectuur vervolgens dynamisch kan reageren op deze omstandigheden.
Door de stijgende temperaturen en klimaatverandering is beschutting tegen de zon niet langer een secundaire zorg maar een noodzaak geworden om bewoonbare stedelijke ruimtes te creëren. De traditionele oplossing om de zon volledig buiten te houden en het binnenklimaat kunstmatig te controleren is gebrekkig, verbruikt meer energie dan het bespaart en legt ruimtelijke grenzen op tussen binnen en buiten. We hebben oplossingen nodig die een zorgvuldige balans vinden, zowel onderdak en bescherming bieden als licht en lucht vrij laten stromen.
Een architectonisch experiment in dynamische en duurzame beschutting
SOMBRA is een levend, ademend systeem dat zich aanpast aan de zon. Het paviljoen biedt onderdak en bescherming tegen de zon, maar werkt er ook mee samen. Aangedreven door de lucht, zonder elektriciteit, is het een zero-emissie-aanpak voor het reguleren van licht, warmte en ventilatie. De huid van het paviljoen, ontwikkeld met Airshade Technologies, bestaat uit beweegbare aluminium elementen die zonlicht filteren en een voortdurend veranderend patroon van schaduw en licht creëren.
Om de krachtige aanwezigheid van de zon te eren, volgt de vorm van het paviljoen het pad van de zon op 35°12.6′N 24°54.6′E. Een punt tussen Venetië (de locatie van de Biënnale waar SOMBRA in première gaat) en Dubai (de volgende expositielocatie). Daarmee is het naast een beschermend onderdak ook een kunstvorm geworden – een architectonisch experiment in dynamische en duurzame beschutting.
Een manifest: de toekomst van gevels
SOMBRA is een manifest. Het daagt architecten, ingenieurs en ontwerpers uit om na te denken over beschutting, materiaalgebruik en energie-efficiëntie, en toont aan hoe gevels niet alleen multifunctioneel kunnen zijn, maar ook responsief en mooi. Dit manifest heeft als doel de volgende generatie gebouwen te inspireren: gevels die ademen, interactie aangaan en zich aanpassen. Dit is architectuur die de zon omarmt. Niet als een tegenstander, maar als een samenwerkingspartner.
De partners van SOMBRA
SOMBRA is geïnitieerd door Metadecor, Airshade Technologies en Alumet (anodiseren) en vandaaruit doorgegroeid tot een samenwerking tussen toonaangevende experts die het manifest mede uitdragen: MVRDV (architectuur), Van Rossum - Raadgevend Ingenieurs (constructie), ARUP (werktuigbouwkunde en zonlichtstudies), Kersten (buigen) en het AMOLF Institute (aandrijving door ‘soft robotics’).
Ontmoet ons 7 en 8 mei op de Future Facade
De Kunst van het Creëren van Schaduw
Tijdens vele gesprekken met architecten en ingenieurs afgelopen jaar, werd het onderwerp schaduw keer op keer aangekaart. Gebouwen kunnen enorm profiteren van een goed ontworpen gevel die de warmtebelasting vermindert en daglicht filtert. En daarmee een rol speelt in de energie-efficiëntie van het gebouw. Begin het ontwerp van binnenuit om de prestaties van de gebouwschil in perspectief te plaatsen. Of duik op zijn minst in de (extra) functionaliteiten van de gevel. We gaan 7 en 8 mei graag met je in gesprek over deze onderwerpen tijdens Future Facade!
Meld je hier GRATIS aan als onze gast voor Future Facade
Ontwerpen met de zon
De Kunst van het Creëren van Schaduw zou een verplicht vak moeten zijn in elke ontwerpopleiding. Dat is wat wij bij Metadecor geloven. Ontwerp eerst de schaduw. En daarmee bedoelen we ook alle bijkomende voordelen van externe zonwering, zoals energie-efficiëntie en comfort (bijvoorbeeld gefilterd daglicht, ventilatie en akoestiek). Schaduwpatronen creëren een diepere laag van architectuur, een betekenisvolle en ongrijpbare kwaliteit in een ruimte. Een kans die je wat ons betreft niet mag missen!
Foto: Hans Wilschut
Hoofdcategorie van ontwerp
Schaduw geeft ruimtes een extra laag van ervaring en betekenis. Het creëert voortdurend veranderende hoeken van licht en duisternis en beïnvloedt hoe je kijkt, beweegt en comfort (of het gebrek daaraan) ervaart in die ruimte. Achter gevels met MD Designperforatie of MD Formatura voegen de patronen een extra laag van cognitieve emoties toe. In de meeste projecten voelt dat als een bonus. Maar wat als we dit onderwerp naar een hoofdcategorie van ontwerp tillen? Als we beginnen met de vorm en het patroon van schaduw en een gevel vanuit dat perspectief ontwerpen?
Van kunst naar wetenschap
De projecten waaraan we momenteel werken bij Metadecor bieden voldoende motivatie om dieper in de wereld van schaduw te duiken. We willen echt verkennen, experimenteren en de architectonische schaduw ervaren. En het effect ervan meten op het welzijn van de gebruikers van gebouwen en openbare ruimtes. Met andere woorden, we duiken van de Kunst naar de Wetenschap van het Creëren van Schaduw. En nodigen architecten, ingenieurs en klanten uit om met ons mee te reizen. Tijdens Future Facade presenteren we onze nieuwste projecten en geven we lezingen over ons SOMBRA-paviljoen: ’s werelds eerste bouwwerk met lucht-aangedreven – dus zonder elektriciteit – dynamische zonwering!
Metadecor op Future Facade: stand D061. Lezingen elke dag om 14:15 uur in Theater 2.
